Làm thế nào để vượt qua End-of-vacation blues?

Hôm nay là mùng 9 Tết. Ở một số nơi người ta đã rục rịch bắt đầu đi làm từ mùng 6. Lẽ dĩ nhiên “còn mùng là còn Tết”, những ngày này lên công ty phần lớn mọi người vẫn chưa quay lại nhịp độ làm việc bình thường. Những ngày đi làm, đi học lại sau Tết giống như là một “bước đệm” để người ta quay lại cuộc sống thường nhật sau một kỳ nghỉ dài.

Nếu sau mỗi cuối tuần có Monday blues thì sau kỳ nghỉ dài có End-of-vacation blues (hoặc Post-vacation blues). End-of-vacation blues là tâm trạng mà một người sau kỳ nghỉ dài, đặc biệt là sau chuyến đi du lịch dài ngày thường cảm thấy. Và lẽ dĩ nhiên, kỳ nghỉ của bạn càng dài thì càng khó để bạn quay lại trạng thái cân bằng.

Mình vừa trở về từ chuyến đi châu Âu tận một tháng thì đến Tết Nguyên đán. Nhưng trộm vía cảm giác nuối tiếc kỳ nghỉ hay chuyến đi không hề xuất hiện. Đối với mình, trước Tết hay sau Tết cũng giống nhau. Ở bài viết này, mình sẽ chia sẻ cách mà mình giữ trạng thái cân bằng mà vẫn tận hưởng kỳ nghỉ.

Sống trong Hiện tại.

Cảm giác tiếc nuối Tết đến từ việc sống trong quá khứ. Trong Tết, bạn có nhiều thời gian gặp gỡ bạn bè, ăn uống thoải mái, hoặc đơn giản là ngủ nhiều hơn. Rồi đột nhiên, bạn phải quay lại làm việc, với deadline, những lời phàn nàn từ khách hàng, với áp lực từ sếp,… Tâm trí bạn tự động làm phép so sánh đơn giản và cho rằng quá khứ vui hơn, nên nó vô thức níu kéo kỳ nghỉ khiến bạn dễ buồn, chán nản và lười biếng.

Quá khứ dù tươi đẹp nhưng nó đã qua rồi. Buồn vì quá khứ chỉ làm hỏng hiện tại. Chi bằng ta cứ sống trong khoảnh khắc này. Mỗi ngày mới là duy nhất, là cơ hội duy nhất bạn nắm trong tay. Quá khứ hay tương lai chỉ là ảo ảnh của tâm trí. Hiện tại là thứ duy nhất có thật.

Bạn nói rằng: “Tôi biết chứ. Nhưng tôi không làm được.” Bạn sẽ làm được, nếu tập cho mình lối sống thiền. Sống tỉnh thức đơn giản là sự lựa chọn quay về với hiện tại dù cho trong quá khứ đã có chuyện gì xảy ra.

Bạn có thể bắt đầu bằng cách thỉnh thoảng, bất kỳ lúc nào trong ngày, hãy đặt câu hỏi “Tôi là ai?”; “Tôi đang ở đâu?” và “Tôi đang làm gì?”. Từ từ, bạn sẽ hình thành được thói quen hiện hữu ngay tại đây và bây giờ. Thiền định cũng là cách hiệu quả, tập cho bạn tách mình khỏi ngoại cảnh, luôn lựa chọn quay về với hơi thở vào ra của hiện tại.

Where are you? Here.
What time is it? Now.
What are you? This moment.

– Dan Millman

Luôn ý thức về sự cân bằng.

Trong các thực hành tâm linh, người ta luôn ý thức cân bằng mới là trạng thái tối ưu nhất, nơi không có hạnh phúc, không có muộn phiền, không trắng, không đen, không đúng, cũng không sai. Vì sao lại vậy? Hạnh phúc cũng chỉ là một trạng thái cảm xúc. Dù bạn có muốn duy trì nó lâu đến đâu, cũng sẽ có lúc nó phải ra đi. Hạnh phúc chỉ là cực kia của đau khổ. Bạn không thể trải nghiệm hạnh phúc, mà từ chối khổ đau. Có lẽ trạng thái thất vọng sau kỳ nghỉ đến từ việc bạn đã phụ thuộc vào hạnh phúc trong kỳ nghỉ.

Osho từng viết chớ có cười quá nhiều vì sẽ đến lúc bạn sẽ khóc. Thật vậy, một người không bao giờ có thể trải nghiệm một cực của một trạng thái cảm xúc. Anh ta sớm hay muộn cũng phải trải nghiệm cực còn lại.

Sadness gives depth. Happiness gives height. Sadness gives roots. Happiness gives branches. Happiness is like a tree going into the sky, and sadness is like the roots going down into the womb of the earth. Both are needed, and the higher a tree goes, the deeper it goes, simultaneously. The bigger the tree, the bigger will be its roots. In fact, it is always in proportion. That’s its balance.

– Osho

Điều này không có nghĩa là bạn phải sợ hãi khi cuộc sống đang quá êm đềm và suôn sẻ. Cũng không có nghĩa bạn không dám để mình được tận hưởng niềm vui. Nó chỉ đơn giản có nghĩa là bạn phải luôn giữ ý thức rằng mọi điều tốt đẹp rồi cũng sẽ qua đi, hãy tận hưởng nó trọn vẹn rồi thả nó đi theo gió. Còn nhiều điều tốt đẹp đang chờ bạn phía trước, hãy dũng cảm bước đi.

Khi bạn nhận nhiều may mắn, hãy cân bằng nó bằng việc cho đi. Nếu bạn không tự mình cân bằng, cuộc sống không sớm thì muộn cũng thay bạn làm điều đó. Bạn không thể duy trì hạnh phúc vĩnh cữu. Trạng thái tối ưu nhất là bình yên dù cho có chuyện gì xảy ra. Khi hạnh phúc, hãy cho đi hạnh phúc để đi về trạng thái cân bằng. Đây có lẽ là lý do khi quá vui, mình sẽ ngồi thiền. Sau chuyến đi châu Âu, việc đầu tiên mình làm khi về nhà là đi cắt tóc, để nhắc bản thân nhớ về hiện tại, không nên quyến luyến chuyến đi đã qua. Vì đã nhận nhiều sự giúp đỡ từ mọi người, mình lựa chọn ăn chay, sống tử tế và làm việc thiện.

Giữ thói quen lành mạnh kể cả trong kỳ nghỉ

Để bản thân không “shock văn hóa” khi quay lại cuộc sống thường nhật, hãy duy trì những thói quen tốt ngay cả trong kỳ nghỉ. Có lẽ vì làm Freelancer, Tết đối với mình cũng không khác ngày thường. Mỗi ngày, mình đều duy trì thói quen đọc sách và viết. Mình có ăn bánh tét chay cho có không khí Tết, còn lại chế độ ăn uống vẫn như cũ, vì mình ít ăn vặt cũng không có hứng thú với đồ ngọt.

Thả lỏng bản thân để cho cơ thể nghỉ ngơi nhiều hơn là tốt. Nhưng nó khác với việc nuông chiều để bản thân ăn uống thả ga hay ngủ nướng cả ngày. Thói quen đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của bạn. Và đúng là một hai ngày Tết cũng chẳng ảnh hưởng mấy đâu. Chỉ là nếu bạn ăn chơi quá đà, sẽ khó hơn trong việc quay lại trạng thái cân bằng sau lễ mà thôi.

Nếu mỗi ngày bạn đều giữ cho nhà cửa ngăn nắp, Tết đến sẽ không cần phải tốn quá nhiều công sức dọn dẹp. Tương tự như vậy, ngày nào cũng làm việc, học tập một chút, sau Tết bạn sẽ nhanh chóng lấy lại “phong độ” hơn.

Sống như thể ngày nào cũng là Tết!

Nếu bạn thấy sống mà phải giữ thói quen tốt thật nhàm chán, thì hoặc là bạn chưa yêu bản thân đúng cách, hoặc là bạn chưa biết cách tận hưởng cuộc sống.

Yêu bản thân là ăn những thứ cơ thể cần, chứ không phải là cái miệng bạn thích. Thực tế là, nếu bạn sống càng gần với trạng thái cân bằng tự nhiên, cái miệng bạn sẽ thích những thứ mà cơ thể cần. Chỉ là do con người đã tiêu thụ quá nhiều bột ngọt, đường tinh luyện,… đến mức vị giác họ không thể phân biệt đâu là thức ăn nên và không nên ăn. Yêu bản thân là giữ cơ thể vận động. Yêu bản thân là giữ cho đầu óc cởi mở, học hỏi ít nhất một điều gì đó mới mỗi ngày.

Không phải Tết của mình giống như ngày thường. Mà là ngày nào của mình cũng giống như Tết. Mình biết cách tận hưởng cuộc sống, không ép bản thân làm việc đến kiệt sức. Mình có thói quen khi laptop hết pin cũng là lúc mình tạm nghỉ ngơi, không làm việc liên tục trong lúc cắm sạc. Đây là cách duy trì tuổi thọ của laptop cũng như cơ hội để bản thân tiếp thêm năng lượng. Đương nhiên là điều này tùy thuộc vào tính chất công việc, và công việc của mình có thể sắp xếp để thực hiện điều đó. Nếu bạn không có nhiều thời gian, 5 phút nghỉ ngắn, đứng dậy khỏi bàn làm việc, pha một tách trà cũng đủ rồi. Quan trọng là chất lượng: trong lúc nghỉ ngơi, bạn nghỉ ngơi hoàn toàn, không bàn công việc. Điều thú vị là những ý tưởng tuyệt vời thường đến trong trạng thái thư giãn và thả lỏng. Những bài hát hay nảy ra trong đầu khi nhạc sĩ đang tắm.

Mình sống trong hiện tại, mỗi khoảnh khắc đều tươi mới. Mình đối xử tử tế với bản thân mọi lúc mọi nơi, trong từng suy nghĩ. Hãy tưởng tượng bạn có một người bạn đồng hành mỗi ngày. Hẳn là bạn sẽ bất hạnh nếu người bạn này lúc nào cũng phàn nàn về bạn, hoặc tệ hơn nữa, ngược đãi bạn. Mối quan hệ của bạn với bản thân cũng tương tự như vậy.

Cho bản thân thời gian để thích nghi.

Bạn không phải là thánh nhân. Bạn chỉ là con người bình thường. Đôi khi bạn cũng ham vui, đôi khi bạn chưa được như mình mong đợi. Nhưng điều đó cũng có nghĩa là bạn đẹp, đẹp một cách rất con người, trong sự bất hoàn hảo. Một sinh vật hoàn hảo là sinh vật chết. Sự sống luôn có phát triển đi lên. Hãy cho bạn thêm thời gian. Hãy kiên nhẫn với bản thân. Bạn không cần phải làm được như mình, hoặc như những blogger, vlogger khuyên mọi người phải thực hiện những điều abc, xyz để phát triển bản thân. Họ chỉ là những tấm gương để bạn tham khảo, cho bạn thêm động lực để trở nên tốt hơn mỗi ngày. Quan trọng là hành trình cá nhân, chỉ cần bạn tốt hơn bạn của hôm qua là đủ.

Nếu bạn chưa thể ngay lập tức làm việc chăm chỉ, hãy bắt đầu từ những việc nhỏ và đơn giản. Bạn cũng có thể xắn tay áo lên lập mục tiêu năm mới hoặc đơn giản là những việc bạn muốn làm. Đó sẽ là động lực để bạn thức dậy, lao ra khỏi giường mỗi sáng.

Mình chúc bạn học tập, làm việc hiệu quả!

Tiên Alien